Gedurende meer dan een jaar werkte ik in voor mijn eindwerk Fotokunst heel nauw samen met Daniël Von Weinberger. Toen hij me vroeg ook foto’s te willen maken voor een project waar hij mee bezig was, nl. de herinrichting van het joodse gedeelte van de permanente opstelling ‘Leven en dood. Over goden en mensen.’ op de 7e verdieping van het MAS, ging ik daar graag op in.
Daniël geeft in de vernieuwde installatie zijn persoonlijke visie op het joodse leven, en illustreert daarbij de betekenis van leven en dood, en de overgang tussen beide, in het joodse geloof. In het jodendom liggen leven en dood in elkaars verlengde. Joden geloven in het leven na de dood, en daarmee is de dood een deel van het dagelijkse leven.
“Toen het MAS opende, ben ik gaan kijken naar de tentoonstelling ‘Leven en dood’ “, zegt hij. “Wat er toen over het jodendom getoond werd, was erg beknopt. Even later las ik een interview met schepen Heylen in Joods Actueel waarin hij opriep om mee te helpen aan de uitbouw van het MAS.”
Centraal in Daniëls installatie staat een tafel met wit tafelkleed. Vele joodse rituelen en feesten spelen zich om de tafel in de huiskamer af. Het is de symbolische vervanging van het altaar uit de Tempel. “In een joods gezin neemt de tafel een centrale plaats in”, zegt Daniël. “We eten er samen, we bidden er, we vieren er feest, we zingen er, we rouwen er na een sterfgeval, we vertellen er verhalen en zoveel meer. Al die aspecten van het jodendom heb ik willen tonen met deze installatie. De joodse gemeenschap in Antwerpen is erg gesloten. Ik geef al meer dan dertig jaar les aan de Academie en elke week vragen mijn studenten en andere mensen mij uitleg over mijn kleding, mijn gewoonten en de joodse levensstijl. Ik wilde een niet-jood om één en ander uit te leggen. Schrijfster Ingrid Vander Veken heeft heel lang met mijn vrouw en met mij gepraat. Ze heeft vier poëtische teksten geschreven bij wat getoond wordt. Ik hoop op deze manier te tonen wie we zijn en wat we doen.”
Na de sluiting van de succesvolle tentoonstelling “Heilige Plaatsen. Jodendom, christendom, islam” (maar liefst meer dan 85.000 bezoekers (!) bezochten deze tentoonstelling in het MAS en de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience) werd op zaterdag 17 januari 2015 de vernieuwde opstelling in de museumzaal ‘Leven en dood. Over goden en mensen.’ officieel voorgesteld door Philip Heylen, schepen voor cultuur, economie, stads- en buurtonderhoud, patrimonium en erediensten, en door Carl Depauw, afscheidnemend directeur van het MAS.
Klik hier voor enkele sfeerbeelden van de openingsplechtigheid en voor beelden van de installatie.
Bij de installatie hoort ook het boek ‘On the road’ waarin Daniël de lezer een blik gunt in het verholen leven van de joodse gemeenschap. Ook voor dat boek heb ik heel wat foto’s gemaakt, o.a. Daniël zelf bij de uitvoering van een religieus ritueel, ook een aantal typische joodse gerechten. Klik hier voor een impressie van het boek.